KÜLTİGİN ANITI

tarafından **Mc Zindan Ankara Style** Paz Mayıs 02, 2010 9:27 pm

3,35 metre yükseklikte, kireçtaşından yapılmış ve
dört cephelidir. Doğu-batı cephelerinin genişliği aşağıda 132, yukarıda
122 santimetredir. Kuzey-güney cepheleri de aşağıda 46, yukarıda 44
santimetredir. Üst kısım kemer şeklinde ve yukarıda beş kenarlı olarak
bitmektedir.

Anıttaki satırların uzunluğu 235 santimetredir. Yazıtın
doğu yüzünde 40; güney ve kuzey yüzlerinde 13'er satır Göktürk harfli
Türkçe metin vardır. Batı yüzünde ise, devrin Tang İmparatoru'nun Köl
Tigin'in ölümü dolayısıyla gönderdiği Çince mesajına yer verilmiştir.
Batı yüzde Çince yazılar dışında yazıta sonradan eklenmiş Göktürk
harfli iki satır bulunmaktadır. Yazıtın kuzeydoğu, güneydoğu, güneybatı
yüzlerinde de (pahlarda) Göktürk harfli Türkçe metinler mevcuttur.
Kültigin yazıtında Göktürk tarihine ait olaylar, Bilge Kağan'ın
ağzından nakledilerek birlik, bütünlük mesajı verilir.

Yazıtın doğu,
kuzey ve güney yüzlerinin yazıcısı, Yollug Tigin, batı yüzünün yazıcısı
ise, Tang İmparatoru Hiuan Tsong'ın yeğeni Çang Sengün'dür. Köl Tigin
yazıtının doğu yüzünde, bütün Türk boylarının ortak damgası olduğu
sanılan dağ keçisi damgasına; doğuya ve batıya bakan "tepelik"
kısımlarında ise, kurttan süt emen çocuk tasvirlerine yer verilmiştir.
Yazıt, geçen yaklaşık 1300 yıllık süreç içinde önemli ölçüde tahrip
olmuştur.

Zira yazıtın doğu ile kuzey yüzlerini birleştiren kısım
yıldırım düşmesi sonucunda parçalanmıştır. Orijinalinde kaplumbağa
kaide üzerinde bulunan yazıt, bu kaidenin de parçalanması üzerine 1911
yılında, sunak taşından kesilen granit bir blok üzerine oturtulmuştur.