Zitvatorok Antlaşması Nedeni ve Sonuçları

[Mc Zindan Ankara Style]

1593-1606 Osmanlı-Avusturya savaşlarına son veren sulh antlaşması (11 Kasım
1606).
1593’te başlayan Osmanlı-Avusturya savaşı, başlangıçta Osmanlılar aleyhine
cereyan etti. Orta Macaristan ve Romanya’nın bir bölümü, Avusturyalıların eline
geçti. Ancak Eflak, Boğdan ve Erdel’de vaziyetini düzelten ve isyanları bastıran
Osmanlılar, kısa sürede duruma hâkim oldular. Vezir-i âzam Mehmed Paşa, 1605’te
Estergon’u fethetti. Bu zafer, Avusturya’nın ümitlerini kırdı ve onları barış
istemeye mecbur bıraktı

Estergon ile Komaron arasında, Zitva Çayının, Tuna’ya döküldüğü yerde
başlayan müzâkereler, üç hafta sürdü. Nihâyet, 11 Kasım 1606’da, 20 sene
müddetle 17 maddelik antlaşma imza edildi.

Antlaşmanın önemli maddeleri şunlardı:

Avusturya’nın Osmanlı
Devleti'ne vermekte olduğu, yıllık otuz bin duka altını tutarındaki haraç
kaldırılacaktı.

Avusturya-Almanya İmparatoru İkinci Rodolphe, bir defaya mahsus olmak üzere,
Osmanlı sultanına 200.000 kuruş tazminat
verecekti.

Antlaşmanın tasdikinden itibaren her üç yılda bir, ihtiyarî hediyeleşme
olacak, fakat bunun kıymet ve miktarı muayyen olmayacaktı.

Osmanlı Sultanı ile Avusturya-Almanya İmparatoru, haberleşme protokol
muhaberelerinde, eşitlik kaidesine riayet edeceklerdi.

Yazışmalarda, Avusturya İmparatoruna (Kral) tabiri yerine “Roma Câsârı”
unvanı ile hitap edilecekti. İki taraf, birbirinin arazisine tecavüz etmeyecek,
tecavüz meydana gelirse esirler iade edilip, zarar ve ziyanlar da karşılıklı
olarak ödenecekti.

Hudut boyu ihtilafında, Osmanlı Devletinden Budin Beylerbeyi, Avusturya’dan da
Raab/Yanıkkale kumandanı hakem olacaktı.

Yirmi yıl süre ile imzalanan antlaşma, Sultan Birinci Ahmed Han ve İkinci
Rodolphe arasında kalmayıp, bunların halefleri de uymak mecburiyetindeydi.

İspanya Kralı da, bu antlaşmaya girme hakkına sahipti.